10 jan 6 Onverwachte voordelen van een groen schoolplein
Overweegt jouw school het overstappen op een duurzaam groen schoolplein (of groenblauw schoolplein) met ruimte voor natuur, water en misschien zelfs eetbare planten? Of gaat jouw zoon of dochter naar een school met een groen schoolplein en ben je benieuwd naar de voordelen van zo’n natuurlijk schoolplein? Wij zijn in de materie gedoken en hebben alles voor je op een rijtje gezet, wel zo handig!
Benieuwd naar de literaire onderbouwing? Bekijk dan de referenties onderaan!
Wat is een groen schoolplein?
Steeds vaker hebben scholen of gemeentes het over groene of groenblauwe schoolpleinen. Groene en blauwe schoolpleinen zijn eigenlijk twee verschillende soorten onderdelen van een plein, maar worden vaak gecombineerd. Groen verwijst naar het gebruik van natuurlijke materialen maar ook vooral naar levende planten, struiken en bomen, soms met eetbare elementen zoals noten, vruchten of groenten. Met blauw wordt gerefereerd naar het gebruik van water, in bijvoorbeeld waterwerken of wateropslag. Voorbeelden van deze groenblauwe schoolplein in Rotterdam zijn in de foto’s hieronder te zien. De twee elementen sluiten goed op elkaar aan en worden daarom vaak gecombineerd waar mogelijk. Er is geen vaste regel voor wanneer een schoolplein groen of blauw genoemd mag worden, maar in de regel geldt: hoe meer tegels eruit en hoe meer biodiversiteit erin, hoe duurzamer het schoolplein!
De voordelen van een groen schoolplein?
De meest gehoorde argumenten van scholen die af willen van hun betegelde schoolpleinen, en de overstap maken naar een groen of blauw schoolplein zijn de volgende:
-
– Avontuurlijke en meer diverse speelmogelijkheden
-
– Mooier aanzicht van de school
-
– Gezondere buitenlucht
-
– Een duurzamer plein
-
– Buiten les kunnen geven
Naast deze meer bekende voordelen, zijn er ook een aantal voordelen die je minder vaak hoort, maar die misschien nog wel veel interessanter zijn!
6 onverwachte extra voordelen van een groen schoolplein
1. Beter concentratievermogen
Als jij tot rust wilt komen, ga jij dan liever over een betonnen industrieterrein lopen of door een natuurpark? Uitzonderingen daargelaten, een groene omgeving heeft een positief effect op onze gemoedstoestand. Niet alleen rondlopen door de natuur, maar zelfs het uitzicht op groen door een raam zorgt voor minder afleiding en een langere concentratiespanne. Ga maar eens na, als jij buiten alleen maar stilstaande rechte hoeken ziet van betonnen bebouwing, vallen bewegende onderdelen zoals auto’s of mensen erg snel op. Wanneer het grootste deel van het raam op organische en in de wind bewegende vormen zoals bomen en struiken uitkijkt, vallen andere bewegende voorwerpen minder snel op!
2. Minder ruzie op het schoolplein
Door deze betere gemoedstoestand zoals hierboven beschreven hebben kinderen ook automatisch minder stress en daardoor meer positieve gevoelens richting elkaar. Ruzies ontstaan meestal doordat speeltoestellen vaak maar op één manier kunnen worden gebruikt, door een beperkt aantal kinderen. Daarnaast zorgt het vaak dominante voetbal op het schoolplein voor een grote competitiedrang, waarbij de kinderen die hier minder goed in zijn of het niet leuk vinden vaak achterblijven. In een natuurlijke omgeving met hoogteverschillen en verschillende soorten ondergronden krijgt de fantasie van de kinderen alle ruimte om zelf invulling te geven.
3. Betere waterafvoer door een groen plein
Grote steden zoals Rotterdam kampen vaak met problemen met het afvoeren van water na steeds heviger wordende regenbuien. Tegels en beton voeren water direct af richting de riolering, en vormen plassen wanneer deze riolering overvol raakt of wanneer er door verzakking kuilen ontstaan. Een natuurlijke omgeving met aarde, beplanting en natuurlijke wateropslag voorkomt deze problemen. Hoe levendiger de ondergrond, hoe meer water er (tijdelijk) kan worden opgeslagen tijdens een hevige regenbui, waarbij aarde werkt als een soort spons. Deze regen gaat niet direct naar de riolering, maar blijft opgeslagen in de bodem, en later het grondwater, en zorgt daardoor voor een minder heftige piek.
4. Verbeterde motoriek
Wanneer een groen schoolplein wordt aangelegd moeten kinderen hier eerst erg aan wennen. Niet alles is meer recht en voorspelbaar, maar er zijn nu heuvels en verschillende soorten ondergronden. Denk bijvoorbeeld eens aan boomstammen die glad kunnen worden na regen. In de eerste periode na aanleg van een groenblauw schoolplein komt het dan ook regelmatig voor dat kinderen zich stoten, vallen of uitglijden. Echter, na enkele weken merken de gymleraren een directe en grote verbetering in de motorische vaardigheden van de kinderen! Ben je van plan om een groen schoolplein aan te gaan leggen? Bedenk dan goed hoe je zowel de ouders als de kinderen hier vooraf goed in meeneemt zodat ze zich bewust zijn van deze overgangsfase waarin kleren vies kunnen worden en kinderen blauwe plekken kunnen krijgen.
5. Een groen schoolplein biedt verkoeling in de zomer
De meeste schoolpleinen liggen vol met tegels en beton. Steen neemt warmte op, houdt dit vast en geeft dit vervolgens weer af, wat zorgt voor veel extra warmte op hete zomerdagen en hoge temperaturen op de schoolpleinen. Bomen zorgen voor veel verkoeling in steden, gemiddeld 3,5 graden! Daarnaast zorgt de gevoelstemperatuur van schaduw voor nog meer verlichting. Op schoolpleinen die normaal vol liggen met tegels is dit effect vaak nog veel groter wanneer deze worden ingeruild voor een groenblauw alternatief.
6. Kinderen gaan makkelijker groenten eten
Huh, echt? Ja! Het onderzoek die dit verband heeft gevonden heeft echter wel gekeken naar schoolpleinen die eetbaar groen op hun schoolplein hadden groeien. Dit kan in bijvoorbeeld een schoolmoestuin op een afgebakend gebied, maar net zo makkelijk in bomen, planten en struiken die verspreid over het schoolplein worden geplant! Wanneer kinderen al op jonge leeftijd in aanraking komen met natuurlijk eten, zijn zij op latere leeftijd eerder geneigd om hier positieve associaties mee te hebben. Dit zorgt tevens voor meer bewustzijn voor de natuur voor kinderen die opgroeien in stedelijk gebied.
Hoe financier je een groen schoolplein?
Voor het verduurzamen van schoolpleinen zijn veel fondsen en subsidies beschikbaar, maar je moet hier soms wel net de juiste richtlijnen voor kennen. Benieuwd naar specifieke fondsen en subsidies voor groene schoolpleinen in Rotterdam en omgeving? Wij kunnen je helpen!
Nieuwsgierig geworden naar een duurzaam en eetbaar groenblauw schoolplein? Of zit je nog met meer vragen? Bel of mail ons gerust! We helpen je graag vrijblijvend op weg.
06 – 26 73 77 09
Referenties – Gebruikte bronnen
Coffey, A. (2001). Transforming school grounds. In T. Grant & G. Littlejohn (Eds.), Greening school grounds: Creating habitats for learning (pp. 2–4). Toronto: Green Teacher and Gabriola Island, BC: New Society Publishers.
Fjørtoft, I. (2001). The natural environment as a playground for children: The impact of outdoor play activities in pre-primary school children. Early Childhood Educational Journal, 29, 111–117.
Louise, C., Kelly, K., Illèn, P., Emily, S. (2014). Green schoolyards as havens from stress and resources for resilience in childhood and adolescence. Health & Place, Vol. 28, pp. 1-13.
Malone, K., & Tranter, P. (2003). Children’s environmental learning and the use, design and management of school grounds. Children, Youth and Environments, 13(2).
Moore, R. (1996). Compact nature: The role of playing and learning gardens on children’s lives, Journal of Therapeutic Horticulture, 8, 72–82.
Morgan, P. J., Warren, J. M., Lubans, D. R., Saunders, K. L., Quick, G. I., & Collins, C. E. (2010). The impact of nutrition education with and without a school garden on knowledge, vegetable intake and preferences and quality of school life among primary-school students. Public Health Nutrition, 13(11), 1931–1940.
Parmer, S. M., Salisbury-Glennon, J., Shannon, D., & Struempler, B. (2009). School Gardens: An Experiential Learning Approach for a Nutrition Education Program to Increase Fruit and Vegetable Knowledge, Preference, and Consumption among Second-grade Students. Journal of Nutrition Education and Behavior, 41(3), 212–217.
Pyle, R. (2002). Eden in a vacant lot: Special places, species and kids in the neighborhood of life. Children and nature: Psychological, sociocultural, and evolutionary investigations(pp. 305–329). Cambridge, MA: MIT Press.
Ratcliffe, M. M., Merrigan, K. A., Rogers, B. L., & Goldberg, J. P. (2009). The Effects of School Garden Experiences on Middle School-Aged Students’ Knowledge, Attitudes, and Behaviors Associated With Vegetable Consumption. Health Promotion Practice, 12(1), 36–43.
Redman, M. A. (2013). Keeping Green Schoolyards Green: A Study of Challenges and Success Strategies for the Long-Term Sustainability of Schoolyard Habitats. Master thesis of Science Environmental Science and Policy.
Susan, S. (2010). Reflecting on Environmental Education: Where Is Our Place in the Green Movement? The Journal of Environmental Education, 41:3, pp. 179-191
Wells, Nancy, M., & Evans, Gary W. (2003). Nearby nature: A buffer of life stress among rural children. Environment and Behavior, 35(3), 311–330.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]